تاریخ و فرهنگ قوم جدگال
منشاء زبان جدگالی در مورد زبان جدگالی بايد گفت که اين زبان همچون سندی، از زبانهای هندوآريايی، میباشد و از زبان سانسکريت منشعب گرديده است. سرگئی آکسينوف از زبان شناسان دانشگاه اپسالای سوئد نيز همين عقيده را دارد. او که برای تحقيق در مورد زبان جدگالی به بلوچستان ايران سفر کرده بود، معتقد است که جدگالی از زبانهای قديم هندی است. بنا بر عقيدهی محققين، جدگالها همانند بيشتر هندیها ابتدا به زبان سانسکريت مینوشتند و يا صحبت میکردند. بعدها به علّت تغيير مکان و زمان، با تغيير و تحوّل در آن، زبان جدگالی شکل گرفته است. همچنين اين زبان با زبان اوستايی هم قرابت دارد؛ خيلی از واژههای اوستايی، امروز هم در زبان جدگالی وجود دارد. برای نمونه، بعضی از اين واژهها در پايان کتاب آورده شده است. اين زبان که جدگالها به آن «نِمَّری» میگويند، از زبانهای سخت و مشکل میباشد. يادگيری و تکلّم به آن، برای غير جدگالها خيلی سخت و دشوار میباشد. حتّی بلوچها که قرنها در کنار آنها زندگی میکنند و در همسايگی آنها نيز بوده و با هم رفت و آمد هميشگی نيز دارند، نمیتوانند به اين زبان صحبت کنند و يا آن را به طور کامل بفهمند. درحالی که جدگالها به راحتی به بلوچی صحبت میکنند و آن را همانند بلوچها میفهمند. علی رياحی در اين مورد مینويسد: «جدگالها دارای زبان بسيار مشکلی میباشند که حتّی کيجکیها [طايفهای از بلوچ] که نسلها با آنها زيستهاند، اکثراً اين زبان را نمیدانند و حال آن که جدگالها بیاستثناء بلوچی دانند و میتوانند به زبان بلوچی تکلم نمايند.»[1]
نظرات شما عزیزان:
بزرگترین انجمن بلوچستان
لینک کن و همکاری بکنی په بلوچستان نام برزاد برگا ممنون بیان تی